Met een beter advies kunnen we de minor niet beginnen. Het is dé ervaring van Bieke Versloot en Lieke van Pruijssen – bedenkers van het verhalenproject ‘You win some or you lose some’. Bieke en Lieke werkten ruim drie jaar aan dit project over de maakbaarheid van geluk en ervaarden als geen ander de ‘wet van de wederkerigheid’ (ja, ja die wet van Cialdini). Ze investeerden in een verhalencommunity met pop-up verhalenateliers op diverse plekken in Rotterdam. Om verhalen te verzamelen. Het was een hele intensieve maar ook een hele bijzondere periode. Een periode waarin ze ontdekten wat er te winnen viel met verhalen. Vandaag – tijdens de intro van de minor – gaan ze in op het succes van dit project. En op de inzichten die hen dat gegeven heeft.
You win some or you lose some
Hoeveel verhalen ze nu precies hebben vastgelegd? Lieke en Bieke weten het niet precies. Maar het zijn er veel, heel veel. Verhalen die gaan over mensen aan de zelfkant van de maatschappij. Mensen die niet echt trots zijn op hun leven en er het liefst niets, en dan ook echt helemaal niets over kwijt willen. En toch wisten Lieke en Bieke ze aan het praten te krijgen. Hoe? Door in te zetten op vertrouwen. Ze manageden op het proces en niet op het resultaat. “Als je er de rust, tijd en ruimte voor neemt, komt het verhaal vanzelf!”
En de verhalen die kwamen. Over de geluksmomenten van een asielzoeker, beroepscrimineel of een dakloze. Een aantal krijgt een plaats in een verhalenmachine, of eigenlijk een aangepaste gokautomaat. “You win some or you lose some,” schalt het door de ruimte. Maar dat er met deze automaat met name gewonnen wordt, is al snel duidelijk. Als je maar lang genoeg aan de hendel trekt, komen de verhalen. De inzichten zijn ontroerend. De humor is verrassend. Want wat blijkt? Ook al lacht het leven je niet toe, geluksmomenten zijn voor iedereen weggelegd. En daar vertellen ze over. Een dakloze – die slapend in zijn boedelbak tot drie keer verhuurd werd – of een heroineprostitue voor wie op die koude, kille Keileweg zo maar een kerstlied werd gezongen.
Verbeeldingskracht
Hoe is het mogelijk dat je alleen met audioverhalen (er komt echt geen beeld aan te pas) mensen zo weet te ontroeren? We doen een poging. Terwijl je luistert, doe je een beroep op je eigen verbeeldingskracht. Je ziet die dakloze haarscherp voor je. Sterker nog, je komt hem iedere dag op weg naar de tram of trein tegen. Het zou zo maar zijn verhaal kunnen zijn! Een verhaal dat laat zien dat je je geluk en je leven niet altijd in eigen hand hebt. Nog maar een stapje verder dan: het zou ook zo maar jouw verhaal kunnen zijn.
De verhalen binnen dit project zorgden voor verbinding. Veel vooroordelen verdwenen. We pakken het op en nemen het mee. Een half jaar lang zullen we binnen de minor richten op dit thema: de kracht van storytelling. Bieke en Lieke hebben voor de eerste aanzet gezorgd.